16. Hoofdletters of kleine letters?

16.2 Persoonsnamen

regel 16.B

(1) De voornaam en de familienaam van een persoon schrijven we met een hoofdletter.

(2) Voorzetsels* en lidwoorden in sommige familienamen krijgen in Nederland een kleine letter als er een voornaam, initiaal of familienaam aan voorafgaat. Volgens de Belgische wetgeving worden deze elementen altijd geschreven zoals ze in het geboorteregister staan.

(1)

Femke

Nasira

Louis Paul Boon

Renate Rubinstein

J.C.T. Perk

(2)

Nederland

De Laat

mevrouw De Laat

mevrouw Van Dijk-de Laat

Marjolien de Laat

M. de Laat

M. van Dijk-de Laat

België

De Jonghe

mevrouw De Jonghe

mevrouw Van den Bossche-De Jonghe

Rita De Jonghe

R. De Jonghe

R. Van den Bossche-De Jonghe

Een aanspreekvorm of de titel die iemand draagt, schrijven we (voluit of afgekort) in lopende tekst met kleine letter.

mevr. Augusta de Wit

mr. Eddy Van Vliet

professor Gobelijn

em. prof. dr. J.J. Aerts

dominee François Haverschmidt

regel 16.C

Een afleiding* van een persoonsnaam krijgt een kleine letter.

freudiaans

marxisme

maoïst

victoriaans

montignaccen

Ook als de naam van een persoon ongewijzigd wordt gebruikt om een voorwerp te benoemen, vervalt de hoofdletter. Alleen als het voorwerp het product is van de arbeid of creativiteit van de genoemde persoon, behouden we de hoofdletter. Dat geldt bijvoorbeeld voor schilderijen, boeken, kledingstukken of voorwerpen die een persoonsnaam als merknaam hebben. Ook de persoonsnamen die zijn gegeven aan schepen of andere voertuigen, behouden de hoofdletter.

een colbert

een bintje

een diesel

een Mondriaan

een Armani

de Mercator

een Ford

→ hoofdletter uit respect: 16.7

regel 16.D

Een samenstelling* met een persoonsnaam behoudt de hoofdletter. Alleen als de genoemde persoon niet betrokken is bij het nieuwe begrip, schrijven we het woord met kleine letter.

een Shakespearedrama

een Dylanplaat

een Picassofan

De hoofdletter wordt ook behouden als een instelling of een merk genoemd wordt naar een persoon.

de Van Goghtentoonstelling

de Erasmushogeschool

een Philipslamp

Als het verband met de persoon is verzwakt, verliest de samenstelling haar hoofdletter.

een Beatlesplaat: een plaat gemaakt door The Beatles

beatlehaar: haar zoals The Beatles, maar gedragen door iemand anders

Hitlerretoriek: de manier waarop Adolf Hitler sprak

een molotovcocktail: benzinebom, genoemd naar de Sovjetminister Molotov

Samenstellingen met de naam van een uitvinder of ontdekker krijgen een kleine letter.

berlitzmethode

coopertest

dieselmotor

montessorionderwijs

fröbelschool

Als we de naam los gebruiken om expliciet naar de uitvinder of ontdekker te verwijzen, behouden we de hoofdletter.

het downsyndroom

het syndroom van Down

zij heeft alzheimer

een alzheimerpatiënt

de ziekte van Alzheimer